işte geçtğimiz günlerde sosyal medyadan bunlarla ilgili bir yazı yayınlandı. Bekir Manav isimli kullanıcı, Isparta'daki kaldırılılan ve yok olan mezarlıklara ait bir araştırma yazısı paylaştı.
İŞTE O YAZI - BEKİR MANAVLA KÜLTÜR İZLERİ
2.Selim'e Padişah olacağı müjdesini veren ISPARTALI
Piri Mehmed Mahallesi onun adıydı?
Türbesini yıktık çarşı yaptık sonra kaybettik!
ISPARTA’NIN KALDIRILAN MEZARLIKLARI
Mezarlıklar üzerinde yaşayan Isparta, tarihine küskün şehir…!
Bina temeli kazarken çıkan kemiklerin sırrı ne?
PİRİ MEHMED Mahallesine adını veren, 2.Selim tarafından Isparta’ya türbesi yaptırılan Piri Mehmed’in mezarı ne oldu?
Bugünkü Cumhuriyet ilkokulunun olduğu bölge tamamen mezarlıktır.
Bugünkü Bey Hamamı arkası Ordu Evi’nin olduğu alan tamamen mezarlıktır.
Bugünkü Isparta Iyaş Oteli valiliğe kadar mezarlıktır.
Bugünkü Hastane Caddesi gözlükçülerin olduğu sıra Kavaklı Camii’ne kadar mezarlıktır.
Bugünkü Isparta Belediyesin’den Maliye’ye kadar mezarlıktır.
Bugünkü ITKM alanı Isparta Belediyesine kadar mezarlıktır.
Bugünkü Fevzipaşa Okulu altı tamamen mezarlıktır.
Bugünkü Mimar Sinan camii üstü, Kaymakkapı meydanı tamamen mezarlıktı.
Kaltakçı Mezarlığı: Isparta Oteli’nin olduğu bölgedir.
Ulu Cami Mezarlığı: Ulu Cami zaten bir bu mezarlığın içindeydi. Bugünkü Ulu Cami’nin arkası, önü mezarlıktır. Şimdiki Bey hamamından inen yol bu mezarlığın içinden geçti.
Şafak Mezarlığı: Bugünkü Merkezşen kırtasiyesinin olduğu bölge.
Hızır Abdal Mezarlığı: Hızırbey türbesinin civarı olup Hızır Abdal’ın tekkesinde oluşturulan bir mezarlıktır. Tekke Mahallesi ( Hızırbey)’dedir.
Hacı Abdi Mezarlığı: Bugünkü Isparta Oteli arkasında Sav duraklarında, üretici köy pazarındaki İplikçi (Hacı Abdi Ağa) Camiinden Demirköprüye giden yol üzerindeydi. İplikçi Camii’ni yaptıran Hacı Abdi Ağa’nın mezarı bu mezarlık kaldırılırken Antalya’ya giden yol açılırken kaldırılmış ve yok olmuştur. 1500 lerin başında yapılan tarihi camiyi yaptıran Hacı Abdi Ağa’nın mezarını kaybettik.
Tekke Mezarlığı: Bugünkü Kızılay Kan Merkezi alt tarafını kapsayan mezarlık.
Kemiklik Mezarlığı: Isparta Oteli arkasında Cumhuriyet okulunun olduğu bölgede küçük bir mezarlık.
Keçeci Mezarlığı: Eski Devlet Haastanesi üzerinde yer alan mezarlık.
Araplar Mezarlığı: Bugünkü Yayla Mahallesinde yer alan mezarlık.
Aldan Efendi Mezarlığı: Bugün Gülcü Mezarlığı içinde yer alan Aldan Dede türbesi civarıdır.
Gülcü Mezarlığının asıl adı Binti Emir Mezarlığıdır.
Hacı Elfi Mezarlığı: Eski Emniyet Müdürlüğü binası civarındadır.
Ermeni Mezarlığı: Eğirdir yolu üzerinde askeriyeyi geçince sağda Paşa çeşmesi civarındaydı.
Depboy, Garipler gibi yine kaldırılmış mezarlıklarımız vardır.
Peki gelelim Piri Mehmed Efendi’ye, çoğumuz bilir bugün büyük ve merkezi bir mahalledir Piri Mehmet Mahallesi.
Bu mahalleye adını veren veren Piri Mehmed, Seyyid Ahmed Buhari halifelerinden erenlerdir. Öyle ki Kanunî Sultan Süleyman döneminde saltanatın en güçlü adayı şüphe yok ki Şehzade Mustafa idi. Oldukça etkin olan şehzade padişahın da en büyük oğlu ve sevilen bir şehzadeydi.
Tam da bu dönemde Kanunî’nin diğer oğlu şehzade Selim Manisa’da bulunuyordu. Bir dönem Isparta’ya gelen Selim, şânını duyduğu Piri Mehmet Efendi’yi ziyaret eder. Piri Mehmed Efendi, şehzadeye Mustafa’nın değil, kendilerinin padişah olacağını söyler. Zor olan bu ihtimal şehzadeyi de şaşırtır.
Kanunî Sultan Süleyman’ın saltanatlığı bitmeden, Piri Mehmed Efendi vefât eder.
Dönem acı olaylara şâhit olmuş, Şehzade Mustafa babası tarafından öldürtülmüş, Beyazit ile Selim taht mücadelesine girişmiş ve saltanat 2.Selim’e nâsip olmuştur.
Bunları göremeyen Piri Mehmed Efendi, işaretinde haklı çıkmış ve 2.Selim Padişah olduğunda bugünkü Halı Sarayı karşısına Piri Mehmed Efendi’nin mezarına ona hürmeten türbe inşâ ettirmiştir.
Türbeye ne mi oldu?
Zaten o civar mezarlık idi. Isparta’da gelişen bir şehir olduğu için tüm çarşıda olduğu gibi o mezarlığı kaldırdı. Piri Mehmed Efendi’nin türbesi yıkıldı, şehir mezarlığına kemikleri nakledildi. Sonra şehir mezarlığındaki mezarlığıda kayboldu, yeri şuan bilinmiyor.
Çünkü hiç bir dönem Isparta’mız tarihi kişilerine sahip çıkamamıştır.
FEVZİ ÖZDEMİR'DEN YAZIYLA İLGİLİ İLK YORUM
Çok doğru söylüyorsun hocam bu çalışma için tebrik ediyorum ve teşekkür ediyorum. Şimdiki kültür sitesinin,yani belediye İşhanı arkasındaki kültür sitesinin daha öncesinde otobüs terminali öncesinde merko alışveriş merkezi vardı .
buraları yıkılıp kültür sitesinin temeli atılacağında alınan harfiyatı gözlerimle gördüm. Ogün tabii ki cep telefonumuz yoktu fotoğraf merakı da yoktu, o harfiyat alınırken katlı mezarları duvar kenarında şimdiki İstanbul fırınının oradaki mağazalarının altında aynen devam ediyordu ve gördük. Bunları görüp yaşamış biriyken ve sizin bu yazınızda okuduktan sonra ,gerçekten bu kadar mezar bu kadar katlı mezarların oluşumu bu ilin öncesi neydi acaba diye düşündürüyor.
nüfus çok mu kalabalıktı Isparta'da da bu kadar mezar vardı.
Rahmetli ertokuş Antalya Valisi iken acaba Isparta gerçekten Antalya'ya bağlı çok daha iyi bir alışveriş merkezi miydi. 1930'lu yıllarda İzmir'de Isparta Borsası kurulduğunu duymaktayız ,gerçekten bu ilin geçmişi ile ilgili sizin haricinizde çok insan çalışma yapmıyor ,bu zaten üzücü .Ama tarihimizi gerçekten bilmemiz gerekiyor değil mi hocam.Gayretleriniz için teşekkür ederim.
