EYT'liye emeklilik başvurusunda '8 Kod' uyarısı! Tazminatınız yanabilir

EYT'liye emeklilik başvurusunda '8 Kod' uyarısı! Tazminatınız yanabilir
EYT düzenlemesinin yürürlüğe girmesiyle düzenlemeden yararlanacaklar başvuru için SGK önlerine akın ederken uzmanlardan ise ‘8 Kod’ uyarısı geldi: Farklı bir kod ile çıkış verilirse kıdem tazminatı yanabilir. Bu da iş mahkemelerine yansır.
Sosyal Güvenlik Müşavirleri Derneği Başkanı Mali Müşavir Emin Yılmaz’ın verdiği bilgilere göre, 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe giren SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamındakilerin belirtilen prim gün sayısını tamamlamış olması gerekiyor. Başvuru için yaş sınırı bulunmuyor.
Başvuru yapıldıktan sonra ilk maaşlar takip eden aydan itibaren hak ediliyor. İş Kanunu’na göre, emekli olan işçilerin, son işyerindeki çalışmaları karşılığı hak etmiş oldukları kıdem tazminatını alma hakkı bulunuyor.
Bu kapsamda işverenlere Kredi Garanti Fonu’ndan destek de veriliyor. Sosyal Güvenlik Müşaviri Emin Yılmaz, bu noktada 8 Kod’a dikkat çekerek şu bilgileri verdi:
 “1’den 50’ye kadar kodlar var. 8 Kod emeklilik nedeniyle çıkışı kapsıyor. Farklı bir kod ile de çıkış vermek emekliliğe engel değil ancak 8 Kod işverenle çalışan arasındaki kıdem tazminatı konusunda kanıt olur. 
Farklı bir kod ile çıkış verilirse kıdem tazminatı yanabilir. Bu da iş mahkemelerine yansır.”


İŞE DÖNÜŞTE 30 GÜN ŞARTI

Dünya'da yer alan habere göre; Çalışan aynı gün tahsis talebinde bulunması halinde ertesi gün yeniden sosyal güvenlik destek primine tabi bildirim yaparak aynı işyerinde aralıksız çalışmaya devam edebilecek. 
Öte yandan, Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) kapsamında emekli olanlar, 30 gün içinde aynı iş yerinde çalışmaya başlamaları halinde yüzde 5 oranında sosyal güvenlik destek primi indirimi hakkından yararlanabiliyor.

Bu destek tek sefer için geçerli. Yani işe giriş-çıkış yapıp tekrar başvuru yapıldığında geçerli değil. Ayrıca farklı bir iş yerinde iş başı yapanlar da yüzde 5’lik prim desteğinden yararlanamıyor. 
Emin Yılmaz, bu noktada da 30 günün aşılması halinde hak kaybı olacağına dikkat çekiyor. Emeklilik sonrası çalışmaya devam etmek isteyenlerin dilekçe vermeden önce tekrar çalışmak istediği konusunda işverenle konuşması gerekiyor.

Çünkü emeklilik dilekçesiyle iş sözleşmesi otomatik feshediliyor. Bu da yeni bir iş sözleşmesi imzalamayı gerektiriyor. 
Sosyal Güvenlik Müşaviri Emin Yılmaz, bu noktada sözleşmelerdeki özel maddelere dikkat çekiyor. 
Çünkü mevcut iş sözleşmesinde ‘emeklilikten sonra bu iş yerinde çalışamaz’ gibi bir madde varsa tekrar işe dönmek zorlaşıyor. Bu nedenle emekli, dilekçesi öncesinde işverenle anlaşmalı.


18 YAŞ İÇİN SINIRLAMA YOK
EYT’de ’18 yaşından önce sigortalı olanlar yararlanamaz’ gibi yanlış bir algı oluştuğunu aktaran Sosyal Güvenlik Müşaviri Emin Yılmaz, “18 yaşın altında olanların prim günleri hizmet gününe eklenir" diye konuştu.


“MAAŞ VE İZİNLER DÜŞEBİLİR”

Yeniden çalışmaya başlayacaklarda kıdem tazminatı sorunu olabileceğine işaret eden SGK Uzmanı Ali Duman ise, “Yeniden işe başladığında işveren kıdem tazminatını aylara bölebilir. 
Bununla ilgili bir düzenleme yok. Bu da arzu edilmeyen bir durum olur” diye konuştu.

EYT için bir günde 300 bin başvuru olurken SGK mesai başlangıcını 06.00'ya çekti. 
Martta başvuranlar nisanda aylığa hak kazanırken ödemeleri yetişmeyenlere topluca ödeme yapılabileceği gibi avans seçeneği de sunulabilecek.
 Avans ödemesine 1100 lira bayram ikramiyesinin dâhil edilmesi öngörülüyor.

Milyonlarca vatandaş emeklilik için sosyal güvenlik merkezlerine akın ederken, internetten de rekor başvuru geldi. 
Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yasasının yürürlüğe girdiği 3 Mart itibarıyla gelen başvuru sayısı 300 bini geçti.

Sosyal Güvenlik Kurumu yoğun başvurulara hızlı yanıt verebilmek için mesaiye başlama saatini 06.00'ya çekti. 
Mart ayında başvuranlar 1 Nisan itibarıyla aylığa hak kazanırken ödemeleri yetişmeyenlere toplu ödeme yapılabileceği gibi avans seçeneği de sunulabilecek.

TEK TEK İNCELENECEK
 
Emeklilikte yaşa takılanlara yönelik yasanın yürürlüğe girmesinin ardından gelen başvurular nedeniyle sosyal güvenlik merkezleri önünde başlayan yoğunluk dün de sürdü.
Emekli aylığında kayıp yaşanmaması için en geç 31 Mart tarihine kadar başvuruda bulunulması gerekiyor. 
Emeklilik başvurusu ister online isterse doğrudan Kurum'a yapılsın o günkü başvuru tarihi esas alınacak, dosyalar tek tek incelenecek.
 Emeklilik başvurusunun postayla yapılması halinde belgenin postaya verildiği tarih başvuru tarihi olarak kabul edilecek.

İKRAMİYE ALINACAK

Farklı sigorta kollarında çalışanların hizmet birleştirmeleri olacağı için aylık bağlama takviminde kısa süreli de olsa gecikme söz konusu olabilir. 
Emekli aylığı başvuru tarihini takip eden aybaşından geçerli olmak üzere bağlanacak,
İlk günden itibaren yüzbinlerce başvuru yapıldığı düşünüldüğünde SGK merkezleri tarafından işlemlerin bitirilmesi ve aylık bağlanması uzun sürebilecek.
1 Nisan itibarıyla aylığa hak kazanılırken ödemede gecikme olsa bile hak kaybı söz konusu olmayacak. 
İşlemler tamamlandığında başvuru tarihini takip eden aybaşından geçerli olmak üzere geriye dönük olarak toplu ödeme yapılabilecek. 
En düşük emekli aylığı 5.500 lira olarak belirlenirken avansın da bu tutar üzerinden verilebileceği belirtiliyor
. İlk ay için yapılacak avans ödemesine 1.100 lira bayram ikramiyesinin dâhil edilmesi öngörülüyor.
Emeklilik başvurusu yapılan tarihin ispatı için e-Devlet üzerinden yapılan başvurularda tamamlanan işlemin kayıt altına alınmasında yarar bulunuyor. 
Posta yoluyla yapılan başvurularda PTT tarafından onaylı alındı belgesi saklanırken, sosyal güvenlik merkezlerine yapılan başvurularda da verilen evrak kayıt tarihi ve sayısının istenmesi gerekiyor.

SGK ÖNÜNDE İZDİHAM

Emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili kanunun yürürlüğe girmesinin ardından gelen başvurular nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) binaları önünde başlayan yoğunluk dün de sürdü. 
Esenyurt SGK binası önünde izdiham çıkınca polis müdahale etti.
 Tartışmaların da çıktığı kuyruktakilere polis müdahale ederek olayların büyümesini engelledi.
 Türkiye'nin diğer illerindeki SGK'ların önlerinde uzun kuyrukların oluştuğu gözlendi.

HESAP 18 YAŞINDAN BAŞLAYACAK
 
EYT kapsamında sigorta kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıl hesabında emeklilik hesabı 18 yaşından başlayacak.
 Emeklilik başlangıcı 18 yaşın dolduğu tarih kabul edilmekle birlikte 8 Eylül 1999 öncesi farklı hesaplanıyor.
 İşsizlik Sigortası Kanunu yürürlüğe girmeden önce (8 Eylül 1999 öncesi) sigortalı olanlar için Sosyal Sigortalar Kanunu geçerli olup işe girişin 18 yaş öncesi ya da sonrası olmasına bakılmadan giriş tarihine göre kademeli sisteme tabi bulunuyor.

EN ÇOK ÇALIŞILAN STATÜ ÖNEMLİ

İLK defa sigortalı çalışmaya başlayanların hangi statüden emekli olacakları ise tüm çalışma yaşamları boyunca en çok çalıştıkları statüye göre belirleniyor.
 Emekli aylığı bağlanırken prim günü, aylık bağlama, prime esas kazanç tutarına bakılıyor.
 Son 10 yıl veya son 5 yıllık kazan tutarı, 2000 öncesi çalışmalar dikkate alınıyor. 
Çalışırken kazancı yüksek bildirenlerin son on yıl ortalaması, düşük bildirenlerin de 5 yılın ortalaması dikkate alınıyor.

3.600 VEYA 5.400 GÜNLE EMEKLİLİK
 
EYT yasasında kısmi emeklilik konusuna yer verilmezken, mevcut uygulama değişmedi.
 SSK'lı olarak 3600 günle, Bağ-Kur şartlarında da 5400 günle emeklilikte aranan yaş şartı aynen devam ediyor.
 Bu nedenle prim günü 3600'ün üzerinde SSK'lı kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabilecek. 
Bağ-Kur'lu erkekler 5400 prim günü koşuluyla kadınlar 56, erkekler 58 yaşında emekli olabilecek.

KAYNAK: SABAH