Kahvaltıların vazgeçilmelidir aslında o. Ağızlarda ‘zeytin, peynir’ sözleri hep vardır. Bu kelimelerin
perde arkasında ise sağlıklı bir hayat ve bu hayat için sarf edilen emek var.
KOLANCI ŞARKÜTERİ’nin dükkanda, pazarda siz okuyucularımızın sofrasına gelen zeytinin yolculuğunu görüntüledik.
ZEYTİN, sıradan bir kahvaltı gıdası olarak görülse de onun yolculuğu çok eski tarihlere dayanıyor. Zeytinin anavatanı Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ni de içine alan Yukarı Mezopotamya ve Güney Ön Asya’dır . Zeytinin dünyaya yayılışı üç yoldan olmuştur. Birincisi Mısır üzerinden Tunus ve Fas, İkincisi Anadolu boyunca Ege adaları, Yunanistan, İtalya ve İspanya ve üçüncüsü ise İran üzerinden Pakistan ve Çin’dir. İlk kültüre alınışı ve ıslahı Sâmiler tarafından olmuştur. Arkeolojik çalışmalar, zeytin yetiştiriciliğinin M.Ö 4.000’li yıllara kadar dayandığını göstermektedir. İlk Grek ve Roma yazıtlarında zeytinin barış ve birlikteliğin ebedi simgesi olduğuna değinilmiştir. Kuran, İncil ve Tevrat’taki sayısız bölümde zeytine yer verilmiştir. Tarihi gelişimi içinde birçok efsaneye kaynak olan zeytin, eski uygarlıkların yazıtları ve kutsal kitaplarda yer almıştır. Zeytin beyaz bir güvercinin Nuh’un gemisine tufan sonrası canlılık belirtisi olarak, ağzında zeytin dalı ile dönmesi nedeniyle, yüzyıllardır barışın simgesi kabul edilmektedir. M.Ö. 4000’lerde kültür bitkisine dönüştürülen zeytinin yağının çıkarılması ve kullanımının yaygınlaş¬ması ancak 1500-2000 yıl sonra gerçekleşmiştir. Tunç Çağı’nda ve daha sonrası dönemlerde Akdeniz’de zeytinciliğin yaygınlaştığını gösteren arkeolojik buluntular arasında yağ presleri, saklamada kullanılan kaplar, zeytin gösterimleri olan vazo ve duvar resimleri sayılabilir.
ZEYTİNDEKİ DEĞİŞİM SÜRECİ
Yaklaşık 60 yıllık süreçte zeytin çeşitleri çoğaldı, buna karşın zeytinin dayanma gücü azaldı. Mesela babam zamanında zeytin susuz bir yıl dururdu. Teneke, kova o dönemlerde yoktu. Kasalarda duruyordu. Tüketime uygun gıda maddelerinin kullanımı arttı.
Ben zeytinleri Aydın, Akhisar, Balıkesir ve Bursa’dan temin ediyorum. Bu illeri tercih etmemin sebebi, zeytinlerinin biraz daha yağ oranının yüksek olması ve kır zeytini olması. Yani yüksek rakımda yetiştiği için daha sağlıklı oluyor.
Tuzsuz zeytinde kesinlikle kimyasal madde vardır, dayanması için bu yapılır. Zeytinin hammaddesi tuz ve limondur. Çok siyak zeytinden uzak durulmalı. Müşterilerim, zeytin alırken tercihi bana bırakırlar. Çünkü ben onların damak tadına göre nasıl bir zeytin vermem gerektiğini bilirim. Müşterinin dikkat ettiği konulardan biri de temizlik. Ben, dükkan, pazar ve toptan satışı yapıyorum.
ZEYTİNİN İNANILMAZ FAYDALARI
Zeytin kandaki fazla kolestrolü giderir.
Zeytin kan basıncını kontrol eder.
Zeytin, meyve ve sebze alternatifi olarak diyet lifi kaynağıdır.
Zeytin vitamin E için mükemmel bir kaynaktır. Zeytin antioksidan olarak hücreleri korurlar.
Zeytin, Alzheimer, iyi huylu ve habis tümör gibi dejeneratif hasta¬lıkların, daha az cid-diyetli varikoz damarları ve boş¬lukları da dahil olmak üzere etkilerini azaltır.
Zeytin, miyokard enfarktüsü veya derin damar trom bozu (DVT) ile sonuçlanabilecek kan pıhtını önlemeye yardımcı olur.
Zeytin hücre zarlarını kanser gibi hastalıklara karşı korur.
Zeytin anemiye karşı mükemmel bir korumadır. Zeytin doğurganlığı ve üreme sistemini geliştirir. Zeytin, özellikle oksidatif stres ve kronik viral hastalıklar sırasında sağlıklı bir bağışıklık sisteminin korunmasında önemli bir rol oynamaktadır.
Zeytin besleyici ve sodyum, potasyum, magnezyum, demir, fosfor ve iyot gibi mineral içeriği bakımından zengindir.
Zeytin, gerekli vitaminleri ve amino asitleri sağlarlar.
Zeytin, kalbi korumak için yararlı özelliklere sahip olan oleik asidi içerir.
Zeytinler, beyindeki oksidatif stresini azaltan doğal bir kimyasal olan polifenoller içerir. Böylece günlük porsiyon bir zeytin yiyerek hafızanız %25’e varan oranda geliştirmeye yardımcı olur. Sadece bir fincan zeytin büyük bir demir oranı - 4.4 mg.Siyah zeytin, cilt yumuşaklığını ve cildi sağlıklı tutan oleik asidi içerdiği için kırışıklıkların görünümünü % 20 oranında azaltabilir.
PEYNİRDE DE İDDİALIYIZ
Zeytin çeşitlerimiz kadar peynir çeşidimiz de var. Özellikle bizden istenen tulum peyniri ve keçi peyniri salamura. Müşterilerimize en iyi hizmeti sunmak için gayret ediyoruz.
ADRES: Kültür Sineması yanı No: 6 ISPARTA TEL: 0 532 676 76 31 www.kolancisarküteri.com
BU KÜLTÜRÜN ISPARTA TEMSİLCİSİ KOLANCI
Tüm bu bilgiler ışığında yaklaşık 50 çeşit zeytin ki; bunlar arasında da ızgara, bademli, havuçlu, portakallı, biberiydi zeytin de olmak kaydıyla sofralara taşıyan isim İsparta’da Haşan Büyükkolancı oldu. İşte O’nun hikayesi:
Kaynak: Kumsaati dergisi
